Morgen, dinsdag 30 november, zal bovenstaande essaybundel worden aangeboden aan minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid. Ernst Hirsch Ballin, universiteitshoogleraar aan Tilburg University, houdt een referaat.
In de inleiding op deze publicatie van het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA schrijven de redacteuren Maurits Potappel, Jacob van de Beeten en Carina van Os:
‘Aan de basis van deze bundel staat een lange reeks gesprekken en ontmoetingen tussen verschillende auteurs van deze bundel naar aanleiding van een vormingsweekend van het CDJA op vrijdag 29 en zaterdag 30 maart 2019 in Heiloo over christendemocratie en rechtsstaat. Tijdens dit weekend werd nagedacht over de vraag wat de waarde van de christendemocratie is voor de rechtsstaat in een tijd waarin enerzijds een functionele benadering van de rechtsstaat soms de overhand lijkt te hebben en anderzijds de rechtsstaat onder druk staat door populistische partijen die rechtsstatelijke instituties ter discussie stellen en de onafhankelijkheid van de rechter bevragen.’
Ik bewaar goede herinneringen aan het vormingsweekend, waar ik tot de inleiders behoorde (zie foto Maurits Potappel).
Het slot van mijn bijdrage aan de bundel, getiteld ‘De christendemocratie als modern constitutionele beweging?’, luidt als volgt:
‘Democratie en rechtsstaat veronderstellen een religieus en zedelijk fundament. De democratische rechtsstaat kan het voortbestaan van een democratisch ethos onder de bevolking niet zelf waarborgen. Wel kan de wijze van staatsinrichting hier in meerdere of mindere mate aan bijdragen. Gelet op haar realistische, want relatief weinig door ideologie vertekende, mens- en maatschappijvisie, heeft de christendemocratie hier vanouds goede ideeën over gehad. Zij aan zij bevestigt dat ten overvloede. De grote vraag die het bovenstaande wil opwerpen, is of deze ideeën beter te realiseren vallen binnen het door het sociale liberalisme gestempelde, nieuwe constitutionalisme dan wel het nog altijd natuurrechtelijkere, moderne constitutionalisme. Met zoveel politieke stromingen die de lof zingen van de gelijkheid, van GroenLinks tot VVD, is er hoe dan ook op systeemniveau behoefte aan een tegengeluid dat minimaal het belang van vrijheid beklemtoont. Dit geldt eens temeer indien CDA en Europese Volkspartij die rol niet zouden wensen te vervullen, wat vanzelfsprekend hun goede recht is. De liberale democratie zou achteraf wel eens van korte duur kunnen blijken te zijn geweest, maar de constitutionele democratie is het waard om ook aan volgende generaties door te geven.’
Voor meer informatie over de bundel, waaraan verder o.a. meewerken Christiaan Alting von Geusau, Emma Cohen de Lara, Timo Slootweg en Geurt Henk Spruyt, zie:
De bundel is hier te downloaden:
https://www.cda.nl/wetenschappelijk-instituut/actueel/nieuws/geloof-in-de-democratische-rechtsstaat
Hans-Martien ten Napel 