Voor Nederlanders valt een zege van een Republikeinse kandidaat bij Amerikaanse presidentsverkiezingen vanouds moeilijk te begrijpen. Soms is dat nog moeilijker dan anders, zoals in het geval van de verkiezing van Ronald Reagan in 1980, of zoals nu die van Donald Trump. Misschien het allermoeilijkst te begrijpen is echter dat, zoals Christianity Today schreef, vier van de vijf blanke evangelicalen hun stem hebben uitgebracht op Trump. Dit ondanks de verscheidenheid onder Amerikaanse evangelicalen, waarvan er volgens deskundigen tenminste zeven soorten bestaan.
Lees over de achtergrond die blanke evangelicalen voor Trump hebben gemaakt het navolgende, op 15 november 2016 in Friesch Dagblad verschenen, opinieartikel: pu2016 frd-20161115-011.
Het stuk werd oorspronkelijk geschreven op verzoek van het tweewekelijkse nieuws- en opinieblad CW Opinie, dat wordt gelezen door meelevende gelovigen met diverse achtergrond, en waarin het vandaag in andere vorm verschijnt. Voor informatie over (proef)abonnementen op CW Opinie, zie: https://www.cw-opinie.nl/abonneren.
Aan het eind van het opinieartikel wordt tevens ingegaan op de vraag of blanke evangelicalen, door massaal op Trump te stemmen, het rechtspopulisme niet verder hebben versterkt:
Na Hongarije, Polen en het Verenigd Koninkrijk, heeft dit nu ook in de Verenigde Staten stevige voet aan de grond gekregen. Dat is geen bijzonder geruststellend idee, met verkiezingen op komst in onder andere Duitsland, Frankrijk en Nederland. Dit kun je echter bezwaarlijk alleen de evangelicalen aanrekenen. Bovendien zou de zorg van het populisme ook met een overwinning van Clinton niet uit de wereld zijn geweest.
Voor de conclusie dat met de verkiezing van Trump het rechtspopulisme in de Verenigde Staten vrij baan krijgt, is het tenslotte nog te vroeg. Daarvoor is de scheiding der machten, met de bijbehorende checks and balances, toch te hecht verankerd in het Amerikaanse staatsbestel. Zelfs het feit dat de Republikeinen ook in beide kamers van het Congres over een meerderheid beschikken, doet hieraan geen afbreuk. Onder meer de bureaucratie, de media en lagere rechters blijven belangrijke tegenwichten vormen. De westerse liberale democratie staat onmiskenbaar onder druk, maar haar lot is van meer afhankelijk dan het optreden van toekomstig president Trump alleen.
Hans-Martien ten Napel 